(1558-1604)
Pochodzący z Ziemi Gorlickiej pierwszy polski komediopisarz.
Urodzony w 1558 r. w rodzie Abdanków, wywodzącym się jeszcze z czasów piastowskich i mającym siedziby rodowe m.in. w Lipinkach i Rozdzielu (powiat gorlicki).
W wieku 20 lat sekretarz króla Stefana Batorego. Przede wszystkim zaufany dworzanin kanclerza wielkiego koronnego i hetmana wielkiego koronnego Jana Zamoyskiego – brał udział w zakładaniu Zamościa, utworzeniu Akademii Zamojskiej, tamtejszej drukarni i biblioteki, do której zwoził rękopisy greckie i zagraniczne księgi, gdyż w 1587 r. był posłem do Szwecji, w 1594 r. do Włoch w celu uzyskania papieskiej aprobaty dla utworzenia Akademii Zamoyskiej, a w 1597 r. do Turcji. Uczestnik wojen moskiewskich Stefana Batorego i wyprawy wołoskiej Jana Zamoyskiego. W 1601 r. król Zygmunt III Waza nadał mu dobra pod Dębowcem k/Jasła i tytuł podczaszego krakowskiego.
Erudyta, autor pierwszej polskiej bajki politycznej „Ziemia Wołoska” i „Wojciecha Apostoła i Arcybiskupa polskiego Bogarodzicy”. W 1598 r. dokonał przekładu komedii Plauta „Trinummus”, jej akcję przeniósł jednak z Aten do Lwowa z przełomu wieków XVI i XVII oraz dopisał fragmenty od siebie – utwór uchodził za wzorzec doskonałej ortografii j. polskiego.
Jego synowie też zapisali się w historii Polski: Stanisław jako rotmistrz, który pod dowództwem hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza walczył w 1605 r. pod Kircholmem, za co Sejm nagrodził go w 1609 r. kwotą 4 tysięcy złotych, a Piotr jako sekretarz króla Zygmunta III Wazy.
(IrP)
Źródło