CYGANIK Henryk

(1946-2005)

Pisarz, działający w Nowym Sączu i na Sądecczyźnie.

Urodzony 17 listopada 1946 r. w Maniowach k/Czorsztyna. Mówił o sobie: „Jestem góralem podwodnym, bo miejsce mojego przyjścia na świat pokryła tafla Jeziora Czorsztyńskiego”. Jego rodzice Aniela z/d Plewa i Adolf poznali się na robotach w Niemczech. Ojca – na oczach żony z niemowlęciem (Henrykiem) na ręku – zamordowali członkowie ugrupowania Józefa Kurasia „Ognia”. Absolwent I LO im. B. Nowodworskiego w Krakowie i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim z 1969 r., ponadto studiował reżyserię w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej.

Pracownik Piwnicy pod Baranami w Krakowie, w latach 1970-76 dziennikarz „Gazety Krakowskiej” (m.in. kierownik jej działu kulturalnego, w którym pracował z nowosądeczaninem-poetą Wiesławem Kolarzem), w latach 1980-90 w rozgłośni Polskiego Radia w Krakowie, w 1991 r. redaktor naczelny satyrycznej „Gazety Towarzyskiej”, a w 1995 r. tygodnika „Dziś i jutro”, kierownik literacki scen krakowskich (Teatr Maski i Aktora Groteska, Teatr Ludowy, Teatr Satyry Maszkaron), a także Teatru im. Ludwika Solskiego w Tarnowie oraz Teatru Lalki i Aktora Pinokio w Łodzi.

Poeta, prozaik, satyryk, publicysta i teatrolog; autor słuchowisk radiowych, sztuk teatralnych, tekstów kabaretowych (m.in. dla założonego przez Bohdana Smolenia kabaretu Pod Budą), kilku tomików wierszy, powieści, opowiadań, bajek, tekstów piosenek (m.in. dla telewizyjnych „Spotkań z balladą”), utworów pisanych gwarą góralską i adaptator. W 2002 r. laureat nagrody im. Władysława Orkana. Znany z bon motu „Proponuję, by książkę do nabożeństwa zamienić na nabożeństwo do książki”.

O nowosądeckim Teatrze Robotniczym im. Bolesława Barbackiego napisał monografię „Z teatru ulepieni” (1997) oraz tekst do albumu wydanego dla uczczenia 700-lecia Nowego Sącza. Pod pseudonimem Jasiek Plewa prowadził biura prasowe nowosądeckiego festiwalu Święto Dzieci Gór, także uczestnik Konfrontacji Ruchu Artystycznego Młodzieży (KRAM) w Myślcu n/Popradem oraz juror przeglądów amatorskich zespołów teatralnych Bajdurek w Nowym Sączu.

Zmarł 23 lutego 2005 r. w Krakowie.

(IrP)

 

Źródła

www.maniowy.net

www.sok.alwernia.pl

Jerzy Leśniak, Augustyn Leśniak – „Encyklopedia sądecka”, Wydawca: Urząd Miejski w Nowym Sączu, Nowy Sącz 2000

www.poema.pl

www.plezantropia.fora.pl