TURKOWSKI Marian Wincenty

(1894-1948) generał brygady Wojska Polskiego, pochodzący z Ziemi Sądeckiej.
Urodził się 28.07.1894 w Iwkowej, która wprawdzie nie leży już w powiecie nowosądeckim, lecz brzeskim, ale historycznie należała do Ziemi Sądeckiej.

AbsolwentGIMNAZJUM w Bochni, studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Przebieg służby

Po wybuchu I wojny światowej w 1914 r. w Legionach Polskich jako żołnierz 2. i 3. pułku piechoty. Ranny w 1916 r. w bitwie pod Kostiuchnówką trafił do niewoli rosyjskiej. Zwolniony w 1917 r. wstąpił do II Korpusu Polskiego w Rosji.

W Wojsku Polskim od listopada 1918 r. – w Białostockim Pułku Strzelców przemianowanym w 1921 r. na 79. pułk piechoty, którego dowódcą został jeszcze w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Tym razem dostał się do niewoli litewskiej.

Do 1933 r. dowódca 79. pp w Słonimiu (obecnie Białoruś), w latach 1933-35 dowódca piechoty 27. Dywizji Piechoty w Kowlu (obecnie Ukraina), w latach 1935-38 komendant Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie i dowódca 3. DP w Legionów w Zamościu. W tymże 1938 r. także dowódca akcji niszczenia cerkwi prawosławnych na Lubelszczyźnie, miał na sumieniu 127 zburzonych świątyń, kaplic i domów modlitwy.

W kampanii wrześniowej 1939 r. dowódca 3. DP Legionów i jako taki po raz trzeci wpadł do niewoli: po rosyjskiej i litewskiej tym razem do niemieckiej!

Resztę wojny spędził w oflagu VIIA Murnau. W 1945 r. wrócił do Polski, gdzie ponownie przyjętoGO do WP: szef Departamentu Piechoty i Kawalerii w Ministerstwie Obrony Narodowej, potem dowódca 7. DP. Całe szczęście, że nie toczyliśmy w tym czasie żadnej wojny, bo tym razem uniknął niewoli…

Awanse: 1915 – chorąży, podporucznik, 1917 – porucznik, 1919 – kapitan, major, 1924 – podpułkownik ze starszeństwem od 1923 r., 1929 – pułkownik, 1946 – gen. brygady.

Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy oraz 4-krotnie Krzyżem Walecznych.

Ze względu na stan zdrowia w 1946 r. przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 13.12.1948 w Warszawie, tamże pochowany na Cmentarzu Komunalnym na Powązkach.

(IrP)

Źródła

WWWdowodcy1939.wp.mil.pl

www.historiapolski.eu