(1952-) Artysta tworzący m.in. na Sądecczyźnie
Urodzony w Zakopanem w rodzinie góralskiej (ojciec z Łopusznej) jako jeden z ośmiorga rodzeństwa (tylko jedna córka), mieszkali w jednopokojowym mieszkaniu przy ul. Kasprusie. Opowiadał: – Miałem jakieś 9 lat, kiedy pojechałem na kolonię do Wytrzyszczki koło Czchowa. To dopiero był luksus! Spaliśmy w szkole, pierwszy raz miałem swoje łóżko! Dopiero gdy miał 12 lat, przydzielono im w willi Osa 3-pokojowe mieszkanie po urodzonym w Chrzanowie poecie Tadeuszu Bocheńskim (1895-1962).
Absolwent LO, studiował etnografię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Drugi Nikifor
Przewodnik tatrzański i beskidzki, grafik, rzeźbiarz (inspirował się Władysławem Hasiorem 1928-1999, którego znał), drzeworytnik, malarz i poeta. Autor z tysiąca wierszy, w tym o Zdrojach: Krynicy i Muszynie, np. „Góra Parkowa”, „Na moście w Muszynie”, „Muszyna 5 rano” czy o Nikiforze (1895-1968, właśc. Epifaniusz Drowniak) z 1995 r. – ten ostatni zaczyna się tak:
Kiedy Nikifor chodził po ulicy
to wyśmiewało go pół Krynicy
Podobnie jak Drowniak, i Klamerus jest samoukiem, niektórzy nazywają do nawet „drugim Nikiforem”. I choć mieszkał w Zakopanem obok Liceum Plastycznego im. Antoniego Kenara (1906-1959), to uczęszczali do niego nie on, lecz trzej bracia, a jeden z nich tam uczył. Jego utwory ukazały się m.in. w „Almanachu Sądeckim”, a prace plastyczne są w zbiorach Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu. Członek Klubu Literackiego „Sądecczyzna”.
Tragedia w Tatrach
Taternik (współautor 9 nowych dróg wspinaczkowych w Tatrach) i alpinista, w 1976 r. zdobywca Noszaka (7492 m n.p.m.), najwyższego szczytu Afganistanu w górach Hindukusz. W filmie fabularnym „Iluminacja” (1972) Krzysztofa Zanussiego (1939-) wystąpił jako młody alpinista, który ginie w czasie wspinaczki.
Jego pierwszy kontakt z Krynicą-Zdrojem spowodowała tragedia:
– Krynica-Zdrój była małym miasteczkiem, do którego trafiłem przez tragedię, która wydarzyła się w Tatrach w 1978 roku. 5 sierpnia tamtego roku zginął mój przyjaciel Jacek [Szłuiński, w wyprawie brał także udział Wojciech Marczułajtis 1942-2014, ojciec ur. w 1978 r. snowboardzistki i posłanki Jagny – przyp. IrP]. Z Krynicy pochodziła jego żona, odwoziliśmy ją i dzieci na autobus do Zakopanego. Na drugi dzień Jacek zginął. Przyjechałem do Krynicy, aby powiadomić o tym jego żonę. Nigdy tego nie zapomnę… Podobnie jak nigdy bym nie przypuszczał, że będę tutaj mieszkać i żyć.
Śleboda w Krynicy-Zdroju
Jego druga żona pochodziła z Krynicy-Zdroju, gdzie od 1981 r. przez prawie 20 lat mieszkał w willi teściów, członek tamtejszego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, pozostawił tam swoje prace, np. kapliczkę przy ul. Zielonej. Powiedział: – Zakopane wywyższa, a Krynica pogłębia. To miasto mnie uratowało. Kapuściane góry, ale wkoło śleboda, otwarta przestrzeń, bez zakazów i płotów jak w Tatrach.
Z Krynicy pamięta m.in. księdza Stefana Skrabę (zm. w 1994 r.), proboszcza parafii na osiedlu Słotwiny. Poznali się, gdy malował dach tamtejszej starej, łemkowskiej cerkwi zamienionej na kościół. Działał w Ruchu Odnowy w Duchu Św. przy głównej parafii krynickiej.
Bywał dozorcą, pracownikiem opieki społecznej i kulturalno-oświatowym, wykonywał prace na wysokościach m.in. w Wiedniu. Odkrył w sobie powołanie Brata Alberta (1845-1916, właśc. Adam Chmielowski): pomagał bezdomnym, żył z nimi w schronisku – tzw. ogrzewalni miejskiej w Krakowie i współtworzył nowe zgromadzenie zakonne – albertynów. W 2000 r. zamieszkał w Nowym Targu – w jednym pokoju bloku socjalnego przy ul. Ludźmierskiej.
(IrP)
Źródła
- Ireneusz Dańko – „Julian Klamerus – przewodnik górski z duszą misjonarza i artysty” na Gazetakrakowska.pl z 23.12.2021
- Remigiusz Szczurek – „Poetyckie spotkanie z Julianem Klamerusem, uczestnikiem wyprawy zakopiańskiej w Hindukuszu” na Gazetakrakowska.pl z 25.11.2021
- Karolina Wagner – „Wystawa >Julian Klamerus. Pasja<” na Sądeckie.pl z 25.08.2022