e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

FIUT Walenty

(1947) himalaista, współzałożyciel Klubu Wysokogórskiego w Nowym Sączu, instruktor taternictwa, ratownik Krynickiej Grupy GOPR, uczestnik  zimowej wyprawy na Mount Everest, która zakończyła się pierwszym na świecie zimowym wejściem na ten szczyt Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego.

Urodził się 10 lutego 1947 r. w Podegrodziu.

Wychowywał się w  Mochnaczce Niżnej, gdzie skończył szkołę podstawową. Do liceum dojeżdżał do Krynicy.

Jest absolwentem historii sztuki (Katolicki Uniwersytet Lubelski 1982) oraz studiów podyplomowych przygotowujących do zarządzania placówkami służby zdrowia.

Górską pasję zawdzięcza pochodzącemu z Wielkopolski koledze  z wojska, który zabrał go na pierwszą wspinaczkę w Tatry – na Mnicha.  W 1973 roku wziął udział w gdyńsko-zakopiańskiej wyprawie w Andy peruwiańskie i do tamtejszych jaskiń.

W latach 70. XX wieku wspinał się w Alpach, Kaukazie, Pamirze, Andach. W lipcu 1976 r. uczestniczył w wyprawie w Hindukusz. W 1978 z Andrzejem Czokiem, Januszem Skorkiem i Janem Wolfem dokonał pierwszego polskiego zimowego przejścia północnej ściany Eigeru.  W 1980 uczestniczył w zimowej wyprawie na Mount Everest, która zakończyła się pierwszym zimowym wejściem na najwyższy szczyt Ziemi przez Krzysztofa Wielickiego i Leszka Cichego. Wspomnienia z historycznej wyprawy na szczyt Ziemi zawarł w tekście „Wyprawa zimowa na Mount Everest w roku 1979/1980”  opublikowanym w II t. „Sudia Sandecjana” (2021 r).

W lipcu 1984 zdobył Broad Peak (8051 m). W 1985 uczestniczył w wyprawie na południową ścianę Lhotse. Doszedł do wysokości 8200 m. W 1987 ponownie wziął udział w wyprawie na południową ścianę Lhotse, podczas której 15 września został ranny w lawinie. Uraz kolana, biodra, miednicy i głowy. zakończył się hospitalizacją, wielomiesięczną rehabilitacją oraz decyzją o pożegnaniu z wyczynową wspinaczką.

Od 1989 roku mieszka w Nowym Sączu, na osiedlu Wólki.

W latach 1992-2010 był dyrektorem Zakładu Opiekuńczo – Leczniczego Caritas w Grybowie.

Górską pasję Walenty Fiut dzieli z żoną Elżbietą i córką – Karoliną.

Plakat wyprawy na Mount Everest z 1980 roku
Źródła:

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz