(1932-2021) Działacz i poeta łemkowski z Ziemi Gorlickiej.
Urodzony 3 marca 1932 r. w Bielance k/Gorlic. W ramach akcji „Wisła” rodzinę wysiedlono w 1947 r. do Maszkowa k/Oławy na Dolnym Śląsku. Absolwent Liceum Mechanizacji Rolnictwa w Kwidzynie z 1952 r. i etnografii na Uniwersytecie Wrocławskim z 1969 r. Z prof. Romanem Reinfussem (1910-1998) prowadził w 1962 r. badania terenowe na Łemkowszczyźnie.
W 1959 r. wrócił do rodzinnej wsi. Zasłużony dla odrodzenia łemkowskiego ruchu narodowo-kulturalnego. W Bielance założył łemkowski zespół pieśni i tańca, kolejne m.in. w Łosiu, Wysowej i Gorlicach. W latach 1959-62 nagrał wiele pieśni łemkowskich, a na bazie tej fonoteki opublikował 30 utworów w pozycji pt. „Łemkowskie pieśni ludowe” (1964). Współinicjator pierwszego festiwalu łemkowskiej kultury w Łosiu w 1962 r., a w 1963 r. w Uściu Gorlickim (wcześniej U. Wołoskie, a do 1949 r. – Ruskie). Założyciel Muzeum Łemkowskiego w rodzinnej Bielance, gdzie od 1964 r. eksponował zbiory własne, w tym największą kolekcję łemkowskich strojów ludowych w Polsce. Autor filmów dokumentalnych, m.in. z pogrzebu malarza Nikifora w Krynicy-Zdroju. W 1971 r. jako pierwszy w Polsce opublikował w „Naszym Słowie” fotokopię aktu urodzenia Nikifora, gdzie figurują jego prawdziwe personalia – Epifan (Epifaniusz) Drowniak (1895-1968). W latach 1993-96 wydawał kwartalnik „Łemko”.
Poeta – w j. rusińskim zaczął pisać teksty do melodii ludowych, żeby jego zespoły łemkowskie miały, co śpiewać. Autor kilku tomików poezji i innych książek: „Łemkowski pejzaż” (1985), „Łem” (1991), „Molitwi do Tarasa” (1991) na jubileusz 1000-lecia chrztu Rusi, „Łemkiwskij kraj” (1993), „Łzy i ból łemkowski” (2003), „Pieśni” (2019) i pośmiertnie „Wiersze wybrane” (2022).
Laureat nagród m.in. im. R. Reinfussa za osiągnięcia w dziedzinie zachowania lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce z 2017 r. i im. Nikifora przyznanej przez Stowarzyszenie Łemków.
Zmarł 31 marca 2021 r. w Warszawie.
(IrP)
Źródło
- Wikipedia