(1867-1931)
generał dywizji Wojska Polskiego, służący w Nowym Sączu
Urodził się 5.01.1867 w Wapowcach k/Przemyśla, syn powstańca styczniowego Józefa i Aleksandry z d. Horoch
Uczył się w niższej w Güns (obecnie Köszeg na Węgrzech) i wyższej wojskowej szkole realnej (korpusie kadetów) w Hranicach (obecnie Czechy), a w latach 1884-87 ukończył Akademię Wojskowo-Techniczną w Wiedniu.
Przebieg służby
Żołnierz zawodowy w armii austriackiej: w latach 1887-89 w 10. pułku piechoty w Przemyślu, w latach 1890-92 słuchacz Szkoły Sztabu Generalnego, od 1893 r. w biurze topograficznym Sztabu Gen. w Wiedniu, następnie w jego biurze kolejowym, od 1901 r. znowu w oddziałach liniowych: 4. pułk strzelców alpejskich, szef sztabu 45. Dywizji Piechoty w Przemyślu i 2. DP w Jarosławiu. W latach 1908-14 dowódca batalionu w 20. pp w Krakowie, w 1914 r. dowódca tego pułku, którego część stacjonowała w Nowym Sączu.
Po wybuchu I wojny światowej dowódca 24. Brygady Piechoty, od 1915 r. dowódca 12. DP, walczącej w Karpatach. Od lutego do października 1916 r. komendant Legionów Polskich, niechętnie w nich powitany z powodu pominięcia Józefa Piłsudskiego przy mianowaniu dowódcy. On sam również nieprzychylny Piłsudskiemu, toteż pozostali skonfliktowani. Ponownie dowódca 12. DP, w której służyli Polacy wcieleni bezpośrednio do armii austriackiej po rozformowaniu I i III Brygady Legionów Polskich. Na czele tej dywizji walczył na froncie włoskim. W 1918 r. dowódca Wojskowego Okręgu Generalnego Przemyśl.
W Wojsku Polskim od 1.11.1918 r.: komendant Wojsk Polskich Galicji i Śląska, który przez zaniechanie działań nie obronił Przemyśla przed Ukraińcami i sam został przez nich internowany, podpisując akt oddania im twierdzy, miasta i powiatu przemyskiego, jednak oddziały polskie nie zastosowały się do jego rozkazów i obroniły pozycje. Po zwolnieniu z internowania oddał się do dyspozycji władz wojskowych. Specjalna komisja generalska uznała, że nie odznaczył się inicjatywą, zdecydowaniem i energią, toteż orzekła, że nie nadaje się na stanowiska frontowe i do samodzielnego dowodzenia.
W 1919 r. kierownik kursu adiutantów sztabowych, członek komisji weryfikacyjnej, komendant Szkoły Sztabu Gen. i szef dywizyjnego centrum wyszkolenia w Lidzie (obecnie Białoruś). W latach 1920-21 szef Departamentu I (Broni Głównych i Wojsk Taborowych) w Ministerstwie Spraw Wojskowych i członek Rady Wojennej. Odszedł z wojska na własną prośbę, od 1921 r. w stanie spoczynku.
Awanse: 1887 – podporucznik, 1890 – porucznik, 1896 – kapitan, 1903 – major, 1907 – podpułkownik, 1910 – pułkownik, 1914 – generał-major (brygady), 1917 – marszałek polny (feldmarszałek) porucznik (gen. dywizji), 1920 – gen. dywizji ze starszeństwem od 1919 r.
Odznaczony m.in. austriackim Orderem Żelaznej Korony oraz niemieckim Krzyżem Żelaznym I i II klasy.
Po odejściu z wojska w kierownictwie Spółki Akcyjnej Nitrat, produkującej chemikalia, m.in. na użytek wojska. Zmarł 16.01.1931 w Warszawie, pochowany tamże na Cmentarzu Powązkowskim.
(IrP)
Źródła
- Piotr Stawecki – „Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939”, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski – „Generałowie Polski niepodległej” Editions Spotkania, Warszawa 1991
- Wiktor Krzysztof Cygan – „Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich”, Warszawska Oficyna Wydawnicza „Gryf”, Warszawa 1992