e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

RYLSKI Eustachy

(1944-) Pisarz i scenarzysta filmowy urodzony na Sądecczyźnie.

Urodzony 18 listopada 1944 r. w Nawojowej. Potomek Seweryna Fredry (1785 lub 1787-1845), brata najwybitniejszego polskiego komediopisarza Aleksandra (1793-1856). Pogrobowiec – jego ojciec inż. Eustachy senior był żołnierzem Armii Krajowej rozstrzelanym 15 września 1944 r. z resztą oddziału przez Niemców w Młodowie k/Rytra. W 1996 r. odsłonięto pomnik upamiętniający przeprowadzone tam dwie zbiorowe egzekucje – w jednym z wywiadów pisarz powiedział: „wiem, jaka to była partyzantka. Ich czyny były mniejsze niż legenda. Ale tortury i śmierć – prawdziwe”. Matka z rodu Plater-Zyberków.

W latach 1966-68 uczył się w Pomaturalnym Studium Hotelarskim w Jeleniej Górze. Imał się różnych zajęć: podobnie jak nieco wcześniej Marek Hłasko (1934-1969) – w wieku 17 lat referent techniczny w bazie samochodowej w Sobieszowie k/Jeleniej Góry (miał tam nawet tego samego szefa, co Hłasko), robotnik we Wrocławskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, w latach 1969-71 urzędnik kultury fizycznej we Wrocławiu, w latach 1973-78 kierownik domu kultury w Brzegu Dolnym k/Wrocławia, w latach 1979-80 pedagog w szkole budowlanej oraz w latach 1981-85 współwłaściciel firmy remontowo-budowlanej. Z żoną Lucyną Tempską-Rylską współudziałowiec spółki-wydawcy miesięcznika dla kobiet „Twój Styl”.

Jeden z najwybitniejszych współczesnych prozaików polskich, autor zbiorów opowiadań i powieści „Stankiewicz. Powrót” (1984), „Tylko chłód” (1987, zawierający m.in. sfilmowane w 1988 r. popularne w pewnych kręgach opowiadanie „Dziewczynka z hotelu Excelsior”), „Człowiek w cieniu” (2004), „Warunek” (2005), „Wyspa” (2007), „Na grobli” (2010), „Obok Julii” (2013) i „Szara lotka” (2014). Nagradzany (w 2006 r. nominacja do Nagrody Literackiej Nike za „Warunek”) i tłumaczony na kilka języków europejskich. Ponadto dla Teatru TVP napisał 5 sztuk teatralnych, w tym wyreżyserowaną w 1998 r. przez Kazimierza Kutza (1929-2018) „Nettę” z kreacją Bohdana Łazuki (1938-) i debiutującą Joanną Brodzik (1973-).

Odznaczony Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.

(IrP)

Źródła

  • Hanna Baltyn-Karpińska – „Iskier leksykon dramatu”, Iskry, Warszawa 2008
  • Janusz Termer – „Leksykon dramatopisarzy”, Książka i Wiedza, Warszawa 2008
  • Culture.pl
  • Katarzyna Janowska, Piotr Mucharski – „Często urągam materii”, „Gazeta Wyborcza – Świąteczna” z 1-2.07.2006
  • Tygodnik.onet.pl
  • Filmweb.pl

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz