e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

NEWAG

Jedna z naj­star­szych firm kole­jo­wych w Pol­sce; producent elektrycznych i spalinowych pojazdów pasażerskich, lokomotyw elektrycznych i spalinowych oraz pojazdów metra i tramwajów.

Główna siedziba Newagu znajduje się w Nowym Sączu, przy ul. Wyspiańskiego.

Początki historii przedsiębiorstwa sięgają 1876 r, kiedy to rozpoczęły działalność warsztaty kolejowe będące zapleczem techniczno – remontowym dla nowo wybu­do­wa­nej i przebiegającej przez Nowy Sącz kolei Tar­now­sko – Lelu­chow­skiej  (Cesar­sko — Kró­lew­skie Warsz­taty Kolei). W latach 1880 — 1912 warsztaty były rozbudowywane, a w czasie pierw­szej wojny świa­to­wej uzy­skały nową spe­cjal­ność zwią­zaną z naprawą i pro­duk­cją pocią­gów pan­cer­nych dla potrzeb armii Austro-Węgierskiej.

W 1922  pod zmienioną nazwą –  „Warsz­taty Główne I klasy Nowy Sącz” zatrud­niały ok. 1800 osób. Przed wybuchem II wojny światowej czę­ść per­so­nelu i urzą­dzeń warsz­ta­to­wych ewakuowano do Stanisławowa. Po wojnie odbudowano  nowosądecką bazę firmy i już 19 kwiet­nia 1945 roku oddano do eks­plo­ata­cji wykonany w niej  paro­wóz serii Ty2.W latach 50. kilkukrotnie zmieniano nazwę przedsiębiorstwa i formułę jego funkcjonowania. Firma działała pod nazwami Przed­się­bior­stwo Pol­skie Koleje Pań­stwowe, Warsz­taty Mecha­niczne Nr 3 w Nowym Sączu, Zakłady Napraw­cze Paro­wo­zowo — Wago­nowe Nr 3 w Nowym Sączu, Zakłady Napraw­cze Taboru Kole­jo­wego Nowy Sącz” (1952). Była na przemian wcielana i wydzielana ze struktur PKP.

W 1994 aktem nota­rial­nym z dnia 6 wrze­śnia 1994 roku Mini­ster Prze­kształ­ceń Wła­sno­ścio­wych prze­kształcił ZNTK w jed­no­oso­bową Spółkę Akcyjną Skarbu Państwa, a rok później firma stała się ponow­nie samo­dziel­nym przed­się­bior­stwem pań­stwo­wym pod­le­głym Mini­ster­stwu Transportu. Początkiem obecnego stulecia trud­na sytu­acja finan­so­wa doprowadziła do  sprzedaży akcji prywatnemu inwestorowi. Pakiet kontrolny upadającego ZNTK Nowy Sącz kupił biznesmen Zbigniew Jakubas (2002 r) inwestując 6 mln złotych.

Po przeszło dekadzie ze sprzedaży swoich walorów pozyskał ponad 300 mln złotych pozostawiając sobie ponad 40 proc. akcji (obecnie 54)W 2005 roku ponownie zmieniono nazwę – na obowiązującą do dziś: NEWAG Spółka Akcyjna. 5 grud­nia 2013 —  NEWAG S.A.  z suk­ce­sem  zade­biu­to­wał na war­szaw­skiej Gieł­dzie Papie­rów Wartościowych.

W 2015  wyprodukowany w Nowym Sączu elektryczny zespół trakcyjny IMPULS 45WE  ustanowił rekord Polski  prędkości osiąganej na torach przez pojazd skonstruowany w Polsce. Na Cen­tral­nej Magi­strali Kole­jo­wej pomię­dzy Psa­rami a Górą Wło­dow­ską EZT  poje­chał z pręd­ko­ścią 226 km/h. .W nocy z 19-20.10.2023 r. pierwsza polska wielosystemowa lokomotywa elektryczna GRIFFIN wyprodukowana przez NEWAG S.A. dla PKP INTERCITY . pobiła rekord prędkości rozpędzając się do 240 km/h.

Oferta Newagu aktualnie (2025 r.)  obejmuje elektryczne zespoły trakcyjne Impuls, spalinowe zespoły trakcyjne, lokomotywy elektryczne Dragon i Griffin, tramwaje oraz wagony metra. Spółka świadczy również usługi naprawy i modernizacji lokomotyw, pojazdów pasażerskich i wagonów osobowych.

Główni akcjonariusze spółki to Zbigniew Jakubas (54,29%), NN OFE, Allianz Polska OFE,  Generali PTE S.A., PZU OFE Złota Jesień.

W zarządzie zasiadają: Zbigniew Konieczek (prezes) Bogdan Krzysztof Borek i Józef Michalik (wiceprezesi).

źródła:

  • Newag.pl
  • dts24
  • Puls Biznesu
  • Wikipedia
źródło fotografii: Newag S.A.

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz