e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

GĘBIK Władysław

(1900-1986) Pisarz i publicysta pochodzący z Ziemi Limanowskiej.

 Urodzony 14 czerwca 1900 r. w Szczyrzycu w rodzinie chłopskiej Jana i Anny z d. Trzópek.

Absolwent: w 1924 r. wydziału rolniczego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie z tytułem inżyniera, w 1928 r. biologii i chemii na Uniwersytecie Poznańskim – w 1932 r. uzyskał na tej drugiej uczelni stopień doktora nauk filozoficznych.

Przed II wojną światową nauczyciel biologii i chemii: w latach 1923-32 w Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Katowicach, od 1933 r. w Gimnazjum Polskim w Bytomiu, od 1937 r. założyciel i pierwszy dyrektor Gimnazjum Polskiego w Kwidzynie (wtedy w niemieckich Prusach Wschodnich). Działacz Związku Polaków w Niemczech i współorganizator polskiego szkolnictwa średniego w Prusach Wschodnich.

W czasie okupacji więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Tapiau (polska nazwa – Tapiewo, obecnie Gwardiejsk w rosyjskim obwodzie królewieckim), Grunhof, Hohenbruch, Stutthof, Sachsenhausen i Mauthausen-Gusen – więziony w nich od 20 września 1939 r. do 5 maja 1945 r. za przedwojenną działalność na rzecz polskości. Prezes Polskiej Rady Obozowej i Międzynarodowego Komitetu Więźniów.

Po wojnie nauczyciel w gimnazjum w rodzinnym Szczyrzycu, potem naczelnik wydziału szkół średnich w kuratorium oświaty w Olsztynie, działacz kulturalny na Warmii i Mazurach, współtwórca prasy lokalnej. Publicysta, autor wspomnień i opracowań etnograficznych na temat folkloru Warmii i Mazur oraz sztuk teatralnych. Używał pseudonimów literackich Andrzej Borowik i August Krzywogęba. W latach 1957-70 współzałożyciel i prezes olsztyńskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Członek Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Związku Szczyrzyczan.

Zmarł 23 marca 1986 r. w Krakowie, pochowany w Szczyrzycu.

(IrP)

Źródła

  • Lesław M. Bartelski – „Polscy pisarze współcześni. Informator 1944-74”, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1977
  • Wbp.olsztyn.pl
  • „Słownik biograficzny historii Polski” pod red. Janiny Chodery i Feliksa Kiryka, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2005
  • „Mały słownik pisarzy polskich. Część II” pod red. Włodzimierza Maciąga, Wiedza Powszechna, Warszawa 1981

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz