e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

CHŁĘDOWSKI Kazimierz

(1843-1920) Minister, pisarz i historyk wyedukowany m.in. w Nowym Sączu.

Urodzony 23 lutego 1843 r. w Lubatówce k/Iwonicza-Zdroju. Uczył się w gimnazjach w Tarnowie, Nowym Sączu i św. Anny w Krakowie, studiował prawo w Pradze i na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, od 1867 r. doktor praw.

Urzędnik w administracji galicyjskiej we Lwowie, a od 1881 r. w ministerstwie ds. Galicji w Wiedniu, gdzie jako sekretarz i szef biura podlegał kolejnym 6 ministrom tego resortu, zaś w latach 1899-1900 – stał nawet na czele tego ministerstwa w rządach premierów Austrii hrabiego Manfreda von Clary’ego und Aldringena (1852-1928) i Heinricha von Witteka (1844-1930).

W pisarstwie krytyk romantyzmu i powstania styczniowego, pozytywista, propagujący filozofię materialistyczną, antyklerykał. Początkowo autor powieści, potem głównie publicysta. Ukazały się m.in. powieść biograficzna „Królowa Bona” (1876) i pisane od 1843 r. „Pamiętniki”, które wydano dopiero w 1951 r.

Współpracownik czasopism, m.in. w „Kraju” publikował cykl „Album fotograficzny”, a potem „Sylwetki społeczne” – obydwa z satyrycznymi charakterystykami polityków galicyjskich. Po 1900 r. historyk kultury i obyczajów baroku i renesansu, głównie włoskiego, autor poczytnych książek, m.in. „Dwór w Ferrarze” (1907), „Rzym, ludzie Odrodzenia” (1909), „Rzym, ludzie baroku” (1912), „Rokoko we Włoszech” (1915) i „Ostatni Walezjusze” (1920). Od 1907 r. członek korespondent Akademii Umiejętności. Bliski znajomy wybitnej polskiej aktorki światowej sławy Heleny Modrzejewskiej (1840-1909, właśc. Jadwiga H. Misel) i jej męża Karola Chłapowskiego (1840-1914) oraz poety Adama Asnyka (1838-1897).

Odznaczony m.in. austriackimi Krzyżem Komandorskim Cesarskiego Orderu Franciszka Józefa i Krzyżem Oficerskim Orderu Cesarza Leopolda.

Zmarł 20 marca 1920 r. w Wiedniu.

(IrP)

Źródła

  • „Mały słownik pisarzy polskich”, Wiedza Powszechna, Warszawa 1975
  • Polski Słownik Biograficzny – tom III z 1937 r.

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz