e-encyklopedia Sądecczyzny

Sączopedia

ANTONYCZ (Antonowycz) Bohdan Ihor

(1909-1937)

Pisarz łemkowski z Ziemi Gorlickiej.

Urodzony 5 października 1909 r. w Nowicy k/Uścia Gorlickiego w rodzinie kapłana grekokatolickiego. Absolwent gimnazjum w Sanoku, magister slawistyki na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie.

Poeta uważany przez niektórych literaturoznawców za twórcę nowoczesnej liryki ukraińskiej. Debiutował jako student, za życia wydał trzy tomiki wierszy w j. ukraińskim, pośmiertnie ukazały się jeszcze dwa, ponadto autor libretta opery „Dowbosz”. Wybór jego wierszy w przekładzie na j. polski ukazał się pt. „Księga Lwa” (1981).

Zmarł młodo 6 lipca 1937 r. na zapalenie płuc. W 1989 r. staraniem Zjednoczenia Łemków powstał w Nowicy obelisk z tablicą pamiątkową na jego cześć, w 2001 r. otworzono w Muzeum Regionalnym w Gorlicach poświęconą mu izbę pamięci, od 2004 r. odbywają się w Nowicy Dni B. I. Antonycza, a w 2016 r. odsłonięto jego pomnik we Lwowie.

Dr Eulalia Papla z Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego poświęciła m.in. jemu książkę „Poeci wobec muzyki: F. Tiutczew – Łesia Ukrainka – A. Achmatowa – M. Cwietajewa – Bohdan Ihor Antonycz” (2014).  O tym ostatnim napisała, że jego liryka jest „intensywnie zmysłowa, witalistyczna, pogańska, a zarazem wizyjna, wiodąca do transcendencji” i podała, że grał na skrzypcach i próbował komponować. Halina Mazurek w recenzji tej książki komentowała: „Za podstawową wszakże zasadę tworzenia sztuki, jak też zasadę życia uznaje harmonię. To powtarzający się stale motyw i idea przewodnia dzieł Antonycza. Harmonia muzyczna jest metaforą, symbolizuje w lirykach poety odczucia i przeżycia podmiotu lirycznego. Na podstawie cyklu wierszy >Wielka Harmonia< Eulalia Papla wykazuje jak muzyczność poszczególnych wierszy harmonizuje tu z tematem religijnym potęgując ich sakralność. Poeta żywił przekonanie o muzycznej naturze świata, jego liryki, jak trafnie określa badaczka, są muzyczną liturgią”.

(IrP)

 

Źródła

  • Old.klubgorliczan.pl
  • Beskid-niski.pl
  • „Gorlicki informator biograficzny”, wydawca: Stowarzyszenie „Klub Gorliczan”, Gorlice 2009
  • Halina Mazurek – „>Poeci wobec muzyki<, Eulalia Papla, Kraków 2014”, „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze” nr 25 z 2015 r.
  • Wikipedia

© 2024 Wydawnictwo Dobre, Nowy Sącz