(1912-1997) Pisarz emigracyjny pochodzący z Sądecczyzny.
Urodzony w 1912 r. w Muszynie jako 8. dziecko Andrzeja i Zofii z d. Bukowskiej. Absolwent seminarium nauczycielskiego w Pszczynie z 1932 r., studiował zaocznie w Akademii Handlowej w Krakowie. Do 1939 r. nauczyciel w szkole powszechnej w Zawadzie Rybnickiej na Śląsku.
W czasie okupacji niemieckiej trafił do niewoli, więzień obozu w Fürth k/Norymbergi. Po powrocie do Muszyny w 1940 r. przez Słowację, Węgry, Jugosławię i Włochy (ucieczkę tę opisał w książce „Drapaki z Polski” z 1996 r.) przedostał się do Francji, gdzie wziął udział w wojnie z Niemcami. Po kapitulacji Francji w szeregach polskiej 2. Dywizji Piechoty dotarł do Szwajcarii, gdzie Polacy zostali internowani. Wykorzystał ten czas, żeby ukończyć studia ekonomiczne w Wyższej Szkole Handlowej w St Gallen. W latach 1945-46 służył jeszcze w Wojsku Polskim w Szkocji.
Muszynalia
Po II wojnie światowej uzyskał w Anglii na Uniwersytecie w Londynie doktorat z ekonomii (1950). Korespondent londyńskiego „Dziennika Polskiego”. W 1954 r. wyjechał do Kanady, gdzie był członkiem redakcji pisma „Związkowiec” w Toronto. W 1960 r. przyznano mu obywatelstwo kanadyjskie i wtedy zaczął używać skróconego imienia Frank. W 1965 r. przeprowadził się do USA, gdzie w Stevens Point w stanie Wisconsin pracował w redakcji „Gwiazdy Polarnej”, a w latach 1972-77 był jej redaktorem naczelnym. Od 1977 r. na emeryturze, mieszkał w Windsor w kanadyjskiej prowincji Ontario.
Autor wydawanych na Zachodzie poezji, powieści (m.in. „Czarownica” z 1956 r. o Muszynie napisana tamtejszą gwarą) i wspomnień. Pod pseudonimem Frank Andrews publikował także wiersze w j. angielskim. W Toronto wydał niedatowane opracowanie na temat rodzinnej miejscowości pt. „Z przeszłości Muszyny. Księgi spadkowe 1647-1790”, w latach 1972-73 publikował w kanadyjskim tygodniku polonijnym „Czas” powieść w odcinkach „Starosta na Muszynie” o XVI-wiecznym staroście Kempińskim, przyjacielu Jana Kochanowskiego, którego nazwisko poeta zawarł we fraszce „Do starosty muszyńskiego”, chwaląc jego gościnność. Powieściowy Kempiński obwozi poetę po Nowym Miastku, czyli późniejszym Tyliczu, Hucisku – dzisiaj Krzyżówce i Krynicy, którą zamieszkiwało jeszcze wówczas zaledwie 7 rodzin.
Autor innych muszynaliów: „Dzieje Muszyny” (1987), „Muszyna – monografia miasta” (1996) i „Zwyczaje i wierzenia dawnych mieszkańców Muszyny” (1997) oraz wydane sumptem własnym monografie „Ochotnicza Straż Pożarna w Muszynie” (1994), „Szkoła podstawowa w Muszynie” (1994), „Opowieści zbójnickie [zbójeckie]” (1994) oparte na protokołach tamtejszego sądu z wieków XVII i XVIII, „Procesy czarownic w Muszynie” (1994), „Miejskie liceum i gimnazjum w Muszynie” (1995), „Związek Kombatantów i b. Więźniów Politycznych w Muszynie” (1996), „Bank Spółdzielczy w Muszynie” (1996), „Wybitni Muszynianie” (1996) i „Muszynianie” (1997). Pozostawił maszynopisy „Język starej Muszyny” i „Pamiętniki muszyniaków”.
Odznaczony m.in. francuskim Croix de Guerre.
3 ostatnie lata życia spędził w rodzinnej Muszynie, gdzie w 1995 r. był inicjatorem zjazdu absolwentów miejscowego gimnazjum i liceum. Filantrop: wspierał finansowo kościoły w Muszynie i Piwnicznej-Kosarzyskach oraz cerkwie w Bereście i Izbach oraz zdeponował w banku fundusz na stypendia dla pragnącej studiować młodzieży z Muszyny.
Zmarł 26 listopada 1996 r. w szpitalu w Krynicy-Zdroju.
(IrP)
Źródła
- Bolesław Klimaszewski, Ewa R. Nowakowska, Wojciech Wyskiel – „Mały słownik pisarzy polskich na obczyźnie 1939-1980”, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1992
- Almanachmuszyny.pl
- Witt Kmietowicz – „Jego pasją była Muszyna. Pamięci Franka Kmietowicza”, „Almanach Muszyny” nr 11/1998
