ZAWADZKI Antoni

(1859-1928) generał brygady Wojska Polskiego, zmarły na Ziemi Gorlickiej.  Urodził się 18.03.1859 w Wiedniu.

AbsolwentGIMNAZJUM w Tarnowie i w latach 1878-1881 Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt (Austria).

Przebieg służby

Zawodowy żołnierz w armii austriackiej: w latach 1881-89 w 1. pułku ułanów, w latach 1889-94 w 4. pułku huzarów, w latach 1895-1903 w 3. pułku ułanów Obrony Krajowej, a w latach 1903-10 w 4. pu Obrony Kraj. W 1910 r. na własną prośbę przeszedł na emeryturę. Powołany ponownie do służby w 1914 r. W czasie I wojny światowej początkowo komendant stacji i etapu oraz komendy uzupełnień w Gródku Jagiellońskim, w 1915 r. komendant obwodu w Lubartowie, w 1917 r. inspektor gospodarki gubernatorstwa lubelskiego i komendant obwodu w Puławach.

Awanse: 1886 – porucznik, 1894 – rotmistrz (kapitan), 1905 – major, 1909 – podpułkownik, 1917 – pułkownik.

W Wojsku Polskim od 1.11.1918: dowódca garnizonu w Warszawie. Zweryfikowany w 1919 r. jako tytularny gen. brygady. W czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca jednego z odcinków obrony stolicy. W 1921 r. przeniesiony w stan spoczynku.

 

Mieszkał w Rokitnej (obecnie Ukraina, w 1915 r., w czasie I wojny światowej, miejsce słynnej szarży polskich ułanów z II Brygady Legionów Polskich, którzy pod dowództwem rotmistrza Zbigniewa Dunin-Wąsowicza uderzyli na przeważające siły rosyjskie, z 64 ułanów wróciło 6…, poległ m.in. rtm Dunin-Wąsowicz). Zmarł 24.01.1928 w Siarach kGORLIC.

W literaturze błędnie podawane są Sidry k/Gorlic, ale udało się ustalić, że syn generała – dr praw Aleksander Ostoja Zawadzki ożenił się z Marią Długosz, córką właściciela pałacu w Siarach – Władysława Długosza, polskiego posła do austriackiej Rady Państwa i austriackiego ministra ds. Galicji, senatora i posła RP oraz nafciarza i wieloletniego prezesa Krajowego Towarzystwa Naftowego.

Aleksander Ostoja Zawadzki urodził się w 1896 r. we Lwowie. Tak jak jego ojciec, został oficerem armii austriackiej, później Wojska Polskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej był kapitanem artylerii. Po wojnie wicedyrektorem Banku Powszechnego Kredytowego, w którym prezesem Rady był jego teść.

Zginął w pojedynku na pistolety z literatem, późniejszym autorem wydanej w 1959 r. i zekranizowanej w 1971 r. z Karolem Strasburgerem w roli głównej książki „Agent nr 1” – Stanisławem Strumph Wojtkiewiczem (1898-1986). Do pojedynku doszło w ujeżdżalni 1. Pułku Szwoleżerów w Warszawie niecały rok po śmierci ojca-generała. Zawadzki spoliczkował i wyzwał Wojtkiewicza z błahego powodu (nieporozumienia rodzinne? – żona Wojtkiewicza była kuzynką Zawadzkiego…), strzelał z 35 kroków pierwszy i chybił, przeciwnik trafiłGO w skroń. Ofiara została pochowana w grobowcu rodzinnym Długoszów w Siarach.

Wojtkiewicz za spowodowanie śmierci skazany został – w Warszawie obowiązywał bowiem w tym względzie jeszcze rosyjski kodeks z 1903 r. – na 18 miesięcy twierdzy, ale po odwołaniu karę skrócono do jednego miesiąca.

(IrP)

Źródła

Piotr Stawecki SŁOWNIK biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939”, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994

Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski „Generałowie Polski niepodległej” Editions Spotkania, Warszawa 1991

www.sekowa.info

Stanisław Milewski „Pojedynki na wokandzie” na www.palestra.pl