Szukaj ŻUŁAWSKI Jerzy

ŻUŁAWSKI Jerzy
(1874-1915)

Pisarz wychowany na Ziemi Limanowskiej.

Urodzony 14 lipca 1874 r. w Lipowcu k/Krosna. Dzieciństwo spędził w rodzinnym majątku w Młynnem k/Limanowej. Uczył się w GIMNAZJUM w Bochni i szkole realnej w Krakowie, w latach 1892-95 studiował na politechnice w Zurychu, ale w 1898 r. ukończył wydział filozoficzny uniwersytetu w Bernie, gdzie na podstawie dysertacji o Benedykcie (Baruchu) Spinozie uzyskał stopień naukowy doktora.

Nauczyciel w gimnazjach w Jaśle i Krakowie, ale od 1902 r. zajął się wyłącznie literaturą. Związany ze środowiskiem krakowskiej bohemy artystycznej, tworzącej w duchu Młodej Polski, m.in. ze Stanisławem Przybyszewskim, Janem Kasprowiczem, Kazimierzem Przerwą-Tetmajerem i Lucjanem Rydlem. Od 1910 r. mieszkał w Zakopanem, współzałożyciel Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowania Ratunkowego, towarzysko spędzał czas m.in. z Witkacym – Stanisławem Ignacym Witkiewiczem.

Poeta dekadencki, dramaturg i eseista, ale przede wszystkim pionier polskiej literatury fantastycznonaukowej: autor tłumaczonej na obce języki trylogii „Na srebrnym globie” (1903), „Zwycięzca” (1910) i „Stara Ziemia” (1911), która inspirowała jego następców po piórze, w tym samego Stanisława Lema, zaś stryjeczny wnuk Andrzej Żuławski w latach 1976-77 podjął się jej ekranizacji pt. „Na srebrnym globie”, ale pociągająca za sobą gigantyczne koszty produkcja tego wystawnego filmu została przerwana przez władze kinematografii i szczątkowo dokończona dopiero w 1988 r.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego, redagował pismo „Do broni”. Zmarł 9 sierpnia 1915 r. w wojskowym szpitalu polowym w Dębicy na tyfus (dur brzuszny).

Jego synowie: malarz Marek (1908-1985), Juliusz (1910-1999) i muzykolog Wawrzyniec (1916-1957) też zostali literatami.

(IrP)

Źródła