MOSSOR Stefan

 

MOSSOR Stefan - Grób Stefana Mossora na Wojskowych Powązkach

(1896-1957) generał dywizji Wojska Polskiego, działający na Sądecczyźnie i Ziemi Gorlickiej
Urodził się 23.10.1896 w Krakowie.

Przebieg służby

W latach 1914-17 w Legionach Polskich, w Wojsku Polskim od 1918 r., uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. W latach 1921-27 dowódca szwadronu w 3. Pułku Szwoleżerów Mazowieckich w Suwałkach, w latach 1927-28 słuchacz Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w latach 1928-30 studiował w Ecole Superieure de Guerre (Wyższej Szkole Wojennej) w Paryżu, w latach 1930-37 wykładowca w polskiej Wyższej Szkole Wojennej.

Od 1937 r. w Głównym Inspektoracie Sił Zbrojnych, do 1938 r. pod kierunkiem gen. Tadeusza Kutrzeby twórca „Studium planu strategicznego Polski przeciw Niemcom”.

W kampanii wrześniowej dowódca 6. pułku strzelców konnych w Kresowej Brygadzie Kawalerii. W latach 1939-45 w niewoli niemieckiej. W 1943 r. Niemcy włączyliGO do delegacji, która zwiedziła masowe groby polskich oficerów w Katyniu i miała zaświadczyć, że zbrodni nie dokonali Niemcy, lecz władze radzieckie.

Po II wojnie światowej ponownie w WP w kraju: zastępca szefa Sztabu Generalnego. Inicjator i główny organizator tzw. akcji Wisła, czyli przesiedlenia ludności ukraińskiej i łemkowskiej z Polski południowowschodniej (w tym oczywiście z Sądecczyzny i Ziemi Gorlickiej) na tzw. Ziemie Odzyskane, pełnomocnik rządu i dowódca 20-tysięcznej Grupy Operacyjnej „Wisła”.

W 1950 r. razem z gen. Stanisławem Tatarem i gen. Jerzy Kirchmayerem aresztowany pod fałszywym zarzutem udziału w spisku w wojsku, w więzieniu poddany brutalnym torturom, jednak nie uległ przemocy i nie doniósł na nikogo. W 1951 r. w tzw. procesie generałów skazany na dożywocie połączone z degradacją, w 1956 r. zwolniony i zrehabilitowany – powrócił do WP.

Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy, 3-krotnie Krzyżem Walecznych oraz francuską Legią Honorową.

Zmarł 22.09.1957 w Warszawie, pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, na pogrzebie był ówczesny gen. brygady Wojciech Jaruzelski. Autor pracy „Sztuka wojenna w warunkach nowoczesnej wojny” (1938).

(IrP)

Źródła

Jarosław Pałka „Generał Stefan Mossor (1896-1957). Biografia Wojskowa”, Oficyna Wydawnicza Rytm,WARSZAWA 2009

Fot.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Stefan_Mossor#mediaviewer/File:Stefan_Mossor_gr%C3%B3b.JPG