GIZA Józef

 

GIZA Józef

(1887-1965) generał brygady Wojska Polskiego, pochodzący i służący na Sądecczyźnie. Urodził się 3.03.1887 w Dąbrówce Polskiej (wieś, którą w 1977 r. włączono w granice miasta Nowego Sącza, obecnie o statusie osiedla).

Absolwent IGIMNAZJUM w Nowym Sączu z 1909 r.

Przebieg służby

Zawodowy żołnierz w armii austriackiej: 20. pułk piechoty w Nowym Sączu. Od 1917 r. w stopniu porucznika piechoty. Członek kierownictwa antyaustriackiego przewrotu wojskowego w Tarnowie w końcu października 1918 r.

W Wojsku Polskim od listopada 1918 r. Do 1927 r. dowódca kompanii, adiutant i dowódca batalionu w 1. pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. W latach 1927-31 dowódca batalionu w Korpusie Ochrony Pogranicza „Iwieniec”, w latach 1931-32 zastępca dowódcy 82. pułku piechoty w Brześciu n/Bugiem, w latach 1932-35 zastępca dowódcy 2. pspodh. w Sanoku, w latach 1935-38 dowódca 3. pspodh. w Bielsku, a w latach 1938-39 dowódca Brygady Obrony Narodowej ŚLĄSK” w Katowicach.

W czasie kampanii wrześniowej w 1939 r. dowódca piechoty i zastępca dowódcy 55. Dywizji Piechoty (rezerwowej), mającej bronić Górnego Śląska, ale znajdującej się w ciągłym odwrocie pod naporem sił niemieckich.

Przez Węgry, gdzie objął stanowisko zastępcy przedstawiciela WP w Budapeszcie, przedostał się do Francji, skąd po jej klęsce w wojnie z Niemcami ewakuowany do W. Brytanii. W 1940 r. zastępca dowódcy 1. Dywizji Grenadierów we Francji i dowódca 5. Brygady Kadrowej Strzelców w I Korpusie Polskim w Szkocji, w latach 1940-41 komendant Szkoły Podchorążych Piechoty i komendant kursu unitarnego w Szkocji, skąd przeniesiony na Bliski Wschód, gdzie w latach 1942-43 dowódca 4. Brygady Strzelców w Iraku i 5. Wileńskiej Brygady Piechoty w Palestynie, w latach 1943-44 komendant Centrum Wyszkolenia Armii w Armii Polskiej na Wschodzie, w latach 1944-45 dowódca 7. DP (Zapasowej), odwodu II Korpusu Polskiego we Włoszech. W 1945 r. przeniesiony w stan nieczynny.

Awanse w WP: 1919 – major, 1929 – podpułkownik, 1938 – pułkownik, 1944 – gen. brygady.

Odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, Orderem Polonia Restituta V klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami, 3-krotnie Krzyżem Walecznych oraz Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Po demobilizacji zamieszkał w Londynie, gdzie zmarł 16.08.1965, pochowany na cmentarzu Gunnersbury. W 1979 r. jego imieniem nazwano ulicę w Nowym Sączu, a w 1993 r. został patronem szkoły podstawowej w podnowosądeckich Wielogłowach.

(IrP)

Źródła

Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski „Generałowie Polski niepodległej” Editions Spotkania,WARSZAWA 1991

„Bóg, honor, ojczyzna. Sądeccy żołnierze i generałowie w służbie niepodległej Rzeczypospolitej” pod red. Jerzego Leśniaka i Henryka Szewczyka, Instytut Pamięci Narodowej i Fundacja Sądecka, Nowy Sącz-Warszawa 2009

Fot.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Józef_Giza#mediaviewer/File:J%C3%B3zef_Giza.jpg