GAŁĄZKA Michał

GAŁĄZKA Michał

(1893-1972) generał brygady Wojska Polskiego, pochodzący z Sądecczyzny. Urodził się 9.09.1893 w Trzetrzewinie pod Nowym Sączem.

Absolwent IGIMNAZJUM w Nowym Sączu z 1915 r., studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Przebieg służby

Członek paramilitarnego Związku Strzeleckiego. W latach 1914-17 w Legionach Polskich na froncie rosyjskim: 3. pułk piechoty i 1. pułk artylerii. Po tzw. kryzysie przysięgowym w 1917 r. (Polacy służący w armii austriackiej odmówili przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec) wcielony do formacji austriackich, skąd trafił do niewoli rosyjskiej. W Rosji wstąpił w 1918 r. do I Korpusu Polskiego na Wschodzie. W lecie tego roku działał w Kijowie w konspiracyjnej Polskiej Organizacji Wojskowej, aresztowany przez władze bolszewickie i więziony w Piotrogrodzie (wcześniej i obecnie Sankt Petersburg, w tzw. międzyczasie Leningrad) do listopada.

W Wojsku Polskim od listopada 1918 r.: w latach 1918-19 w Inspektoracie Artylerii Ministerstwa Spraw Wojskowych, w latach 1919-20 dowódca baterii w 1. pułku artylerii górskiej, w organizacji którego brał udział na Sądecczyźnie i Podhalu, w latach 1920-27 dowódca baterii, p.o. dowódcy dywizjonu i kwatermistrz 1. pułku artylerii polowej Legionów w Wilnie (w jego szeregach uczestniczył w wyprawie na Kijów i kontrofensywie znad rzeki Wieprz), w latach 1927-30 zastępca dowódcy 6. pułku artylerii lekkiej w Krakowie, w latach 1930-36 dowódca 14. pal w Poznaniu, a w latach 1936-39 dowódca 1. Grupy ArtyleriiWARSZAWA. W kwietniu 1939 r. mianowany na dowódcę artylerii Armii „Modlin”, które to stanowisko pełnił w czasie wojny obronnej z Niemcami do 27 września.

Po klęsce wrześniowej wzięty do niewoli przez Niemców, ale zbiegł i przez Węgry przekradł się do Francji. W 1940 r. komendant Ośrodka Wyszkolenia Oficerów w Chateaubriand, w latach 1940-41 dowódca artylerii 7. Brygady Kadrowej Strzelców w I Korpusie Polskim w Szkocji, w latach 1941-42 zastępca komendanta Centrum Wyszkolenia Artylerii, w 1942 r. dowódca artylerii 4. Dywizji Strzelców na Bliskim Wschodzie, a w latach 1942-44 dowódca artylerii 5. Kresowej Dywizji Piechoty na Bliskim Wschodzie i we Włoszech. Uległ wypadkowi samochodowemu i nie pełnił już stanowisk liniowych: w 1944 r. służył w Ośrodku Zapasowym Artylerii i Centrum Wyszkolenia Artylerii, a w latach 1944-46 szef artylerii Dowództwa Jednostek Wojska w W. Brytanii.

Awanse: 1917 – chorąży, 1919 – kapitan, 1923 – major, 1929 – podpułkownik, 1932 – pułkownik, 1962 – gen. brygady.

Odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy, Orderem Polonia Restituta V klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami oraz 4-krotnie Krzyżem Walecznych.

Po demobilizacji został w Szkocji, ale w 1954 t. wyemigrował do USA, gdzie zmarł 13.05.1972 w Springfield w stanie Massachusetts. Jego prochy pochowano w kwaterze legionistów na Nowym Cmentarzu na Palenicy pod Gubałówką w Zakopanem.

(IrP)

Źródła

Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski „Generałowie Polski niepodległej” Editions Spotkania,WARSZAWA 1991 (tutaj nieprawidłowe miejsce urodzenia – Trzetrzewna)

„Bóg, honor, ojczyzna. Sądeccy żołnierze i generałowie w służbie niepodległej Rzeczypospolitej” pod red. Jerzego Leśniaka i Henryka Szewczyka, Instytut Pamięci Narodowej i Fundacja Sądecka, Nowy Sącz Warszawa 2009

Fot.: http://pl.wikipedia.org/wiki/Michał_Gałązka#mediaviewer/File:Michal_Galazka.jpg