CHOMRANICE – kościoły

Pierwszym kościołem parafialnym była świątynia pw. św. Marcina Biskupa ufundowana na początku XIV w. przez ówczesnego właściciela wsi – Marcina z Brzeznej. Istniała jeszcze w 1596 r. Obecnie w parafii znajdują się dwa kościoły i jedna kaplica, w której też odbywają się nabożeństwa.

Drewniany, kryty gontem, jednonawowy kościół pw. Najświętszego Imienia Maryi Panny zbudowano w końcu XVII w. z fundacji sędziego bieckiego Stanisława Krzesza z Męciny. Jego przodkowie sprzed ponad 100 lat też byli arianami. Jeden z nich w Boże Ciało w 1563 r. wyrwał księdzu w Lublinie monstrancję, rzucił na ziemię i podeptał. Był za to sądzony, a jego adwokatem został… Mikołaj Rey z Nagłowic. Ten jeden z pierwszych znanych polskich poetów, broniąc swego klienta, miał otwarcie drwić z religii katolickiej i Boga…

Baniasta wieżyczka na sygnaturkę i latarnię ma charakter barokowy. W I połowie XIX w. kościółek otoczono kamiennym murem, w końcu XIX w. powiększono o kaplicę, a ok. 1910 r. – o murowany przedsionek.

Rokokowy ołtarz główny pochodzi z II połowy XVIII w., ale pośrodku niego umieszczono obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, datowany na XVI w. i uznawany za kopię dzieła z przełomu wieków XV i XVI pędzla Adriaena Ysenbrandta, malarza ze szkoły niderlandzkiej. Natomiast pochodzący z Chomranic, namalowany w połowie XV w. na desce temperą z olejem, obraz „Opłakiwanie Chrystusa” znajduje się w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie. W XVI w. wykonane zostały ponadto kamienna chrzcielnica i renesansowe stalle, z fragmentów których potem zbito wieszak w zakrystii. Na suficie zakrystii malarki Anna i Zofia Pawłowskie odkryły i zakonserwowały w 1959 r. prymitywną polichromię ornamentalną z 1767 r.

W kościele znajdują się cztery marmurowe tablice nagrobne: XVIII-wiecznego cześnika kijowskiego, poległego w potyczce z Kozakami w Marcinkowicach konfederata barskiego Marcina Miroszewskiego (inne źródła – Mieroszewskiego), zmarłego w 1771 r. towarzysza pancernego (husarza) Wojciecha Paszyca oraz zmarłego w 1811 r. Andrzeja i zmarłej w 1886 r. Agnieszki Trzetrzewińskich z rodziny ówczesnych właścicieli dóbr, w skład których wchodziły Chomranice. W podziemiach mają znajdować się sarkofagi Miroszewskiego i podstolego czernihowskiego, właściciela Klęczan Szymona Dzięciołowskiego.

W wolnostojącej nieopodal drewnianej dzwonnicy, zapewne rówieśniczce kościoła, znajdowały się trzy dzwony odlane w 1953 r. Jeden z nich powędrował do nowego, wybudowanego przez poprzedniego proboszcza ks. Jana Janika, przestronnego jak katedra i przeszklonego olbrzymimi witrażami kościoła, zaprojektowanego strzeliście przez arch. Andrzeja Kadłuczkę i konsultowanego w tej materii przez samego prof. Wiktora Zina. Kamień węgielny poświęcony został przez papieża Jana Pawła II w trakcie mszy na krakowskich Błoniach w 1983 r. W 1986 r. wmurowałGO ówczesny ordynariusz tarnowski, ks. biskup Jerzy Ablewicz. A świątynię poświęcił w 1999 r. kolejny ordynariusz tarnowski, ks. biskup Wiktor Skworc. W 2000 r. na dziedzińcu przed kościołem stanęła replika pomnika Jana Pawła II autorstwa Czesława Dźwigaja.

Kaplica stoi w Kłodnem. Nie była budowana z przeznaczeniem religijnym, lecz została zaadaptowana z domu mieszkalnego. Msze odbywają się tam tylko w niedziele. Rektorem tej kaplicy zwyczajowo jest wikariusz chomranicki. Nie ucierpiała od osuwiska, jakie wiosną 2010 r. pochłonęło wiele domów w Kłodnem.