BUKOWIEC – walory turystyczne

Wieś rozciąga się na płaskowyżu (najwyższy punkt – góra Bukowiec, sięgająca 530 m n.p.m.), z którego rozpościerają się rozległe panoramy na wszystkie strony. Tutejsze uroki krajobrazowe zostały dawno dostrzeżone przez organizacje turystyczne. Pierwszy szlak pieszy – niebieski – został tu wytyczony już w 1933 r. przez działaczy Polskiego Towarzystwa Turystycznego w Tarnowie. Dzisiaj okolica jest pocięta gęstą siecią szlaków pieszych i rowerowych.

Ten potencjał dostrzegli mieszkający tu ludzie na czele z ówczesnym proboszczem ks. Zenonem Tomasiakiem i dyrektorem istniejącej jeszcze wtedy miejscowej Szkoły Podstawowej Dariuszem Brończykiem, którzy pod patronatem wójta gminy Korzenna Leszka Skowrona organizowali imprezę rekreacyjno-środowiskową pod hasłem Majówka na Bukowcu, pretendującą jednocześnie do rangi początku sezonu turystycznego na Pogórzu Karpackim. W programie tej inauguracji oprócz zjawisk o charakterze festynowym znajdowało się także sympozjum naukowe na tematy speleologiczne, ekologiczne, przyrodnicze, etnograficzne, turystyczne i historyczne.

Czymś, co wyraźnie wyróżnia Bukowiec spośród innych wsi jest tutejszy, rozciągający się na powierzchni 16 hektarów Rezerwat Przyrody Diable Skały. Jest on najbardziej na południe wysuniętym przyczółkiem sławnego Skamieniałego Miasta w Ciężkowicach. Zresztą inicjatorami powstania Rezerwatu byli w 1953 r. Krystyna i Włodzimierz Tomkowie, a zatem założyciele i obecnie patroni Muzeum Przyrodniczego w Ciężkowicach. Podobnie jak tam występują tu formy skalne z piaskowca i zlepieńca ciężkowickiego, może tylko bardziej rozrzucone po lesie niż w samych Ciężkowicach. Poszczególne skały sięgają nawet 15 metrów wysokości.

W Rezerwacie Przyrody Diable Skały wytyczona jest ścieżka przyrodnicza. Ma ona parę kilometrów i jej przebycie zajmuje do godziny. Po drodze znajduje się 9 stanowisk z obiektami przyrody nieożywionej, czyli formacjami skalnymi w kształcie maczugi, wieży, grzyba i bloków oraz ścian z wnękami oraz przyrody ożywionej, czyli z charakterystycznymi dla tej okolicy okazami fauny i flory. Przy każdym stanowisku znajduje się tablica z opisami i materiałami poglądowymi.

Kulminacyjnym stanowiskiem jest jaskinia Diabla Dziura. Ta dwuwejściowa jaskinia szczelinowa jest drugim pod względem wielkości takim podziemnym obiektem w polskich Karpatach: łączna długość jej przeważnie ukośnych korytarzy wynosi 365 m, głębokość 42,5 m. Od dawna buszowali po niej poszukiwacze skarbów, o czym świadczą napisy wyryte na ścianach. Ludową legendę o skarbie w niej ukrytym przytaczał Seweryn Goszczyński w „Dzienniku podróży do Tatrów” już w 1832 r. (wydanym jednak w 1853 r.).

Ponieważ zimują tu chronione nietoperze z rzadkiego gatunku podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros), jaskinia dostępna jest do penetracji tylko od wiosny do jesieni (uwaga: konieczne umiejętności grotołaźnicze i lina), bo w tym czasie podkowce mieszkają w wieży kościelnej w Bukowcu, o czym piszemy w części poświęconej parafii. Są one zaobrączkowane jak ptaki, toteż wiadomo, że niektóre z Bukowca dotarły aż do Ojcowa pod Krakowem.

Autorami projektu ścieżki przyrodniczej jest małżeństwo Jolanta i Dariusz Brończykowie, wówczas nauczycielka i dyrektor miejscowej Szkoły Podstawowej. Oboje zasłużyli się w propagowaniu turystycznych atrakcji Bukowca i okolic. Dowodem tego na piśmie są publikacje bogato ilustrowane zdjęciami także ich autorstwa. Małżonkowie razem ze speleologiem ks. Zenonem Tomasiakiem stworzyli także stronę internetową www.diableskaly.info.

W pobliżu Bukowca znajdują się miejscowości znane ze sławnych muzyków: Kąśna z dworkiem Ignacego Paderewskiego, mające ariańską przeszłość Lusławice z dworkiem kompozytora światowej sławy Krzysztofa Pendereckiego i Jamna z domem Zbigniewa Preisnera, autora muzyki m.in. do filmów Krzysztofa Kieślowskiego.