BUKOWIEC – nietoperze podkowce małe

Pod dachem wieży kościelnej bytuje kolonia rozrodcza szwagrów diabła, bo tak w podaniach ludowych nazywano kiedyś nietoperze. Są to okazy z rzadkiego gatunku podkowiec mały (łacińska nazwa – Rhinolophus hipposideros).

W źródłach nagminnie natykamy się na stwierdzenie, że w naszym regionie nietoperze tego gatunku występują poza Bukowcem tylko na strychach pałacu Stadnickich w Nawojowej i klasztoru cystersów w Szczyrzycu. Jest to opinia bałamutna, gdyż podkowce małe żyją ponadto choćby w wieży kościoła (b. cerkwi) w Leluchowie czy na poddaszu kościoła (b. cerkwi) w Królowej Górnej. Źródła uparcie też podają, że w Bukowcu żyje ich najwięcej. Spis powszechny przeprowadzony w jaskini zimą 1997 r. wykazał 101 sztuk, potem naliczono ich nawet więcej – ok. 120. Tymczasem w kościele w Leluchowie w lipcu 2011 r. zarejestrowano aż 250 sztuk.

Na zimę te z Bukowca przenoszą się do pobliskiej jaskini Diabla Dziura (patrz część poświęcona walorom turystycznym wsi). Podkowce małe są rzeczywiście małe: mierzą najwyżej 4,5 cm, a ważą do 10 gramów. Choć przy tych gabarytach uznanie budzi imponująca rozpiętość skrzydeł – nawet do ćwierć metra. Jak wiadomo – to drapieżniki, żywiące się owadami. Każdy z nich pożera do 2 tysięcy komarów na dobę. Czyli 120×2000=240 000, a zatem blisko ćwierć miliona co noc.

Opiekę nad nietoperzami roztoczył były proboszcz ks. Zenon Tomasiak. To za jego czasów w latach 2006-2007 przeprowadzono bezpieczny dla tych latających ssaków remont przeciekającego dachu kościoła. Remont, na który pozyskano środki także z funduszy ochrony przyrody, odbywał się pod nadzorem działaczy Towarzystwa Przyjaciół Przyrody Pro Natura z inicjatorem remontu, koordynatorem programu ochrony nietoperzy w Polsce Rafałem Szkudlarkiem na czele. Częściowo był nawet sponsorowany przez… ambasadę Królestwa Holandii. Ks. Tomasiak był bohaterem wielu publikacji w lokalnej prasie, zresztą nie tylko z powodu gacków, lecz także z racji pasji speleologicznej. W 2009 r. przeniesiono go do Jodłowej k/Pilzna.