(1815-1850)
Jeden z przywódców „powstania” chochołowskiego w 1846 r., pochodzący z Ziemi Limanowskiej.
Urodzony 9 października 1815 r. w Słopnicach Królewskich (w 1930 r. po połączeniu ze Szlacheckimi powstała jedna wieś – Słopnice, obecnie siedziba gminy, składającej się… tylko z tej jednej miejscowości). Absolwent niższej szkoły realnej oraz jednej klasy w gimnazjum klasycznym w Bochni.
Od ojca Wojciecha, organisty kościelnego w Gdowie, nauczył się gry na tym instrumencie i pracował w tym zawodzie w parafiach Staniątki k/Niepołomic, Rychwałd k/Tarnowa, Maków Podhalański i od 1833 lub 1835 r. – w Chochołowie na Podhalu. Bywał także nauczycielem. Jako osoba wykształcona reprezentował górali w ich sporach z miejscowymi dziedzicami. Poza tym udzielał się w ruchu niepodległościowym, propagując ideę powstania przeciwko zaborczej Austrii.
Poruseństwo (powstanie) chochołowskie, które miało wspomóc dowodzoną przez Edwarda Dembowskiego tzw. rewolucję krakowską, wybuchło 21 lutego 1846 r. Górale, dowodzeni przez Andrusikiewicza i chochołowskiego księdza Leopolda Kmietowicza, rozbroili posterunek austriackiej straży graniczno-celnej w Witowie, zdobywając przy tym nieco broni. Następnego dnia w sile ok. 300 chłopa wyruszyli na czele z uzbrojonym w dubeltówkę, dwa pistolety i pałasz Andrusikiewiczem na dalsze podboje. We wsi Ciche zaatakowali ich zbałamuceni przez Austriaków górale z sąsiednich miejscowości. Rannego Andrusikiewicza wyniesiono z pola walki, a po utracie dowódcy jego oddział natychmiast skapitulował. Powstanie upadło zatem zaledwie po jednym dniu i nie wiadomo, dlaczego uzyskało taką nazwę, skoro było nic nie znaczącymi, lokalnymi zamieszkami.
Andrusikiewicz był więziony w Nowym Targu i Nowym Sączu, w 1847 r. skazano go na 20 lat twierdzy na zamku Spielberg w Brnie (Czechy), ale w 1848 r. objęła go amnestia. Po uwolnieniu witano go w Krakowie w glorii bohatera narodowego, ale szybko o nim zapomniano. Żył w biedzie, utrzymując się z pracy w papierni i hucie żelaza w Kamienicy k/Łącka.
Zmarł na tyfus 9 stycznia 1850 r. właśnie w Kamienicy, tamże pochowany. Jego listy pisane z więzienia w Nowym Sączu wydano drukiem w 1904 r. Nazwisko Andrusikiewicza nadano Szkole Podstawowej nr 1 w Słopnicach oraz ulicom w Bochni i Limanowej.
(IrP)
Źródło
Marcin Spórna – „Słownik najsłynniejszych wodzów i dowódców polskich”, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2006 (tutaj omyłkowo miejsce urodzenia – Stopnice)